KIRIK MI, ÇIKIK MI?
Değerli okurum.
Yaz mevsimi hepimizin içini kıpır kıpır eden bir dönemdir. Bu kıpırtı bizlerin yerimizde oturmamamız için geçerli bir nedendir. Bu sebeple günlük yaşam aktivitelerimiz esnasında bazen gravite merkezimizi (vücut ağırlık merkezimizi) doğru ayarlayamayarak düşme, çarpma vb. gibi durumlar yaşayabiliriz. Bu durumlara bağlı olarak ta kemiklerimize, kas dokumuza, eklem yapımıza ve ya yumuşak dokularımıza zarar verebiliyoruz. Bu ay ki yazımda da kemik sağlığımızla ilgili olarak, özellikle düşme sonrasında hemen aklımıza takılan “Kırık mı, çıkık mı yoksa çatlak mı” gibi sorulara cevap vermek istedim.
Öncelikle İskeletimizi oluşturan kemikler bedenimizin yürümesini, ayakta durmasını ve hareket etmesini sağlamakta olup akciğer, karaciğer gibi iç organlarımızın da zarar görmesini engeller. Ancak kemiklerin maruz kalabilecekleri şiddetli çarpmalar travmalara ya da düşme sonucunda kırılmalara neden olacaktır. Kırık genel olarak kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar, darbe sonucu ya da kendiliğinden oluşabilir. Yaşlılık ile birlikte kendiliğinden kırık oluşma riski de artar.
KIRIK ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Kapalı kırık: Kemik bütünlüğü bozulmuştur. Ancak, deri sağlamdır.
Açık kırık : Deri bütünlüğü bozulmuştur. Kırık uçları dışarı çıkabilir.
KIRIK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Şiddetli ağrı
Morarma, şişlik, çürük
Şekil bozukluğu
Hareketliliğin kısıtlanması, hareketsizlik
Kırığın Yol Açabileceği Olumsuz Durumlar Nelerdir?
• Kırık yakınındaki damar, sinir, kaslarda yaralanma ve sıkışma (kırık bölgede nabız alınamaması, solukluk, soğukluk)
• Parçalı kırıklarda kanamaya bağlı şok
KEMİK ÇATLAMASI NEDİR?
Kemik çatlaması, ani şekilde oluşan ve kemik kırılma hadisesinin tam olarak kırılmamış olmasıdır. Yani kemik tamamen kırılmadığından ve kırılma yarım kaldığından çatlama meydana gelmektedir. Genel olarak bacaklarda ve kollarda meydana gelmektedir.
BELİRTİSİ
Ağrı, morarma, şişlik ve en önemlisi yanma hissiyatının olmasıdır.
KIRIK İLE ÇATLAK ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Kırık, kemikteki bütünlüğün tamamen bozulmasıdır. Yani birbirinden tam bir ayrılma vardır. Fakat çatlak ta ise kemik tamamen birbirinden ayrılmamış olup bütünlüğü devam etmektedir.
NASIL ANLARIM?
Kırılmış kemik hareket fonksiyonunu yerine getiremez. Yani hareket ettiremez. Çatlak ise kemik bütünlüğü halen devam ettiği için hareket ettirebilir. Kesin tanı için uzmanlarca uygulanan testler ya da Tıbbi Görüntüleme Cihazları aracılığı ile tanı konabilir.
ÇIKIK NEDİR?
Aslında kemiğe bağlı bir deformite olarak görünse de çıkık eklem yüzeyi ile kemik dokusunun birbirinden ayrılması halidir.
ÇIKIK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yoğun ağrı
Şişlik ve kızarıklık
İşlev kaybı
Soğukluk hissi oluşması
Şekil bozukluğu
NE YAPMALIYIM?
Şayet ilk yardım sertifikanız yoksa en hızlı şekilde bir sağlık kuruluşuna sevk ediniz. Bu esnada en önemli nokta stabilizasyon(sabitlik)dur. Etkilenen kısım hareket ettirilmeden en sabit halde tutulmalıdır.
Daha sonra gerekli müdahalelerden (röntgen, redüksiyon(yerine oturtma), alçılama/bandajlama) sonra mutlaka fizyoterapiste görünün. Çünkü uzun süren immobilizasyona(hareketsizliğe) bağlı olarak;
-normal eklem hareket açıklığınız zayıflayacak
-kas atrofisi (erimesi) gerçekleşip gücünüz azalacak
-yenilenmiş dokuların güçlenmesi gerekecek
Kişiye özel programlanan fizik tedaviniz ile inşâallâh, en kısa zamanda şikayetleriniz azalacak ve eski formunuza ulaşmanız daha hızlı ve kolay olacaktır.
Sağlıcakla kalın…
KIRIK ÖRNEKLERİ
ÇATLAK ÖRNEĞİ
Nokta Gençlik ve Eğitim Merkezi’mizin hedefi kurumumuzda eğitim gören her gencimizin kabiliyet ve isteğine göre İslam’a ve vatana hizmet edebilecek bir alanda istihdamını sağlamak…
SERKAN ORHAN
